درباره سفر چای

چین، 2737 سال قبل از میلاد مسیح

در افسانه‌های قدیمی اشاره می‌شود که امپراطور شن نانگ، که گیاه‌شناس مشهور و خوش‌نامی بود، چای را کشف می‌کند.

البته افسانه‌های مختلف زیادی در مورد کشف چای وجود دارند، اما مشهورترین آن‌ها داستان امپراطور شن نانگ را روایت می‌کند و مربوط به سال 2737 قبل از میلاد مسیح است. امپراطور یک گیاه‌شناس مشهور بود که بخاطر سلامتیش دوست داشت آب آشامیدنی خود را بجوشاند. افسانه این‌گونه روایت می‌کند که روزی به صورت تصادفی، برگی از بوته‌های خودروی چای، داخل فنجان آب جوش امپراطور شن نانگ می‌افتد. شن نانگ کنجکاو شد که آن فنجان را بچشد و پس از نوشیدن ،این دم‌نوش را نشاط‌آور توصیف کرد و بدین‌گونه اولین فنجای چای دم شد.

چین، 206 قبل از میلاد – 220 میلادی

قدیمی‌ترین چای جهان به مقبره یک امپراطور سلسله هان بر می‌گردد

قدیمی‌ترین چای کشف‌شده به دوران پادشاهی سلسله هان برمی‌گردد، باستان‌شناسان در زمان مطالعه و تحقیق در رابطه با این دوره تاریخی، یک ظرف چای در مقبره امپراتور، جینگ دی پیدا کردند. این مدرک اثبات می‌کند که نوشیدن چای قسمت مهمی از فرهنگ چین باستان بوده است.

اروپا، اواخر قرن شانزدهم

بازرگانان پرتغالی وجود چای را ثبت می‌کنند

نزدیک به 4000 سال طول کشید تا چای به سواحل اروپا برسد و علیرغم این‌که امروزه چای بین انگلیسی‌ها محبوبیت بیشتری نسبت به مردم سایر کشورهای اروپایی دارد، جای تعجب است که انگلیسی‌ها اولین کسانی نبودند که چای را بپذیرند. این افتخار به بازرگانان پرتغالی در اواخر قرن شانزدهم تعلق گرفت که بیش‌تر تجارتشان با هند غربی بود؛ پرتغالی‌ها، اولین اروپایی‌هایی هستند که در تاریخ ،”تجارت چای” را انجام دادند و چای را به عنوان یک نوشیدنی پذیرفتند.

اروپا، 1606

اولین محموله چای وارد هلند می‌شود

در سال 1606 هلندی‌ها اولین محموله عمده چای را از طریق پایگاه تجاری خود در جاوه (واقع در اندونزی) وارد آمستردام کردند. چای در آن دوران در اروپا شروع به تبدیل‌شدن به یک نوشیدنی متداول و روزمره شد، اما به دلیل گران‌بودن و البته ناشناخته‌بودن، نوشیدن چای تنها محدود به طبقات خاص جامعه و افراد متمول شده بود.

انگلیس، 1657

چای در قهوه‌خانه‌ها و در میان طبقات متوسط محبوب می‌شود

توماس گاروی، تاجری بود که قهوه‌خانه‌ای در انگلیس داشت، او یکی از شخصیت‌های کلیدی در روزهای آغازین صنعت چای در انگلیس بود. در بیش‌تر منابع تاریخی، توماس گاروی به‌عنوان اولین کسی شناخته می‌شود که چای را به مردم کنجکاو ‌فروخت و در قهوه‌خانه‌اش برای عموم سرو کرد.

انگلیس، 1662

چارلز دوم با پرنسس کاترین پرتغالی از براگانزا که عاشق چای بود، ازدواج کرد

ملکه جدید متولد پرتغال،” کاترین” به‌واسطه موقعیت والای خود، بانوی اول جامعه اشرافی انگلیس شناخته می‌شد، او عاشق نوشیدن چای بود، علاقه کاترین به چای، ابتدا در دربار و سپس در بقیه طبقات مرفه جامعه، چای را به سرعت به یک نوشیدنی متداول و محبوب تبدیل کرد.

اولین محموله چای وارد انگلیس شد

اولین محموله چای وارد شده به سواحل انگلیس محموله‌ای با وزن نسبتا ناچیز بود. وزن این محموله معادل 100 پوند یا 45 کیلوگرم که در معاملات تجاری امروزی چای، معادل خرید یک کیسه چای از تولیدکننده به حساب می‌آید، بود.

انگلیس، 1664-1750 میلادی

شرکت هند مشرق‌زمین واردات مستقیم چای را به انگلیس آغاز می‌کند و اولین حراج چای لندن برگزار می‌شود

افزایش تقاضا برای چای در انگلیس منجر به رونق تجارت شرکت هند شرقی شد، چرا که این میزان چای، توسط شرکت هند شرقی تأمین می‌شد؛ اولین محموله مستقیم چای از شرق در سال 1664 میلادی وارد سواحل انگلیس شد. افزایش مصرف چای و محبوبیت نوشیدن چای در بین مردم، منجر به تشکیل اولین حراجی چای در دفتر مرکزی شرکت هند شرقی در سال 1679 میلادی گردید.

محبوبیت چای هم‌چنان رو به رشد بود و مقادیر واردات نیز به سرعت متناسب با افزایش میزان تقاضا، افزایش می‌یافت. واردات چای از چین تا سال 1750 تقریباً به 5 میلیون پوند رسید.

سیلان، 1839

اولین کاشت آزمایشی چای در باغ‌های گیاهشناسی پرادنیا در سری‌لانکا آغاز شد

تا سال 1948 سری‌لانکا به Ceylon معروف بود. در سیلان آزمایشات کاشت نمونه‌های اولیه مربوط به چای در باغ‌های گیاهشناسی، نزدیک کندی انجام شد، جایی که مشخص شد چای در این منطقه رشد بسیار خوب و شرایط مناسبی دارد.

انگلیس، 1840

آنا ماریا راسل، دوشس بدفورد، به عنوان مبدع مراسم “چای بعد از ظهر” انگلیس شناخته می‌شود.

داستان مراسم چای بعد از ظهر انگلیسی از این‌جا آغاز می‌گردد که دوشس آنا ماریا راسل، مابین دو وعده ناهار و شام که طبق عادت در ساعت 8شب سرو می‌شد احساس ضعف می‌کرد و معتقد بود فاصله بین دو وعده غذایی اصلی، بیش از حد است، بنابراین او برای حدود ساعت 4بعدازظهر، مراسم چای بعد از ظهر انگلیسی را پایه‌گذاری کرد.

سیلان، 1867- 1872

یک اسکاتلندی، جیمز تیلور، اولین باغ چای در سیلان را زیر کشت چای برد و اولین محموله چای سیلان را به حراج لندن در سال 1872 انتقال داد.

علیرغم این موفقیت نوپا، سیلان در واقع یک جزیره تولید قهوه محسوب می‌شد؛ تا این‌که یک بیماری مهلک تقریباً تمام گیاهان قهوه را در دهه 1880 از بین برد. چای، جایگزینی آماده برای تولید و صادرات قهوه بود و بنابراین تجارت چای به سرعت در سیلان رشد کرد.

آفریقا 1878

اولین چای کاشته‌شده در مالاوی، آفریقا

از میان کشورهای بزرگ تولیدکننده چای، جدیدترین مزارع چای در آفریقا یافت می‌شوند، جایی که در زمان مستعمرات انگلیس، چای به صورت گسترده کاشته می‌شد؛ در این میان، مالاوی اولین کشور آفریقایی بود که در آن، چای کاشت شد.

انگلیس، 1888

تولید چای هندی به بیش از 86 میلیون پوند می‌رسد و هند تامین‌کننده اصلی واردات چای به انگلیس می‌شود.

آفریقا، 1903

اولین بذرهای چای از هند در کنیا کاشته می‌شوند

کنیا، سرزمینی که کاشت چای را از همین بذرهای کوچک آغاز کرد، امروزه بزرگترین صادر کننده چای در جهان به شمار می‌رود.

ایالات متحده آمریکا، 1908

تی‌بگ توسط توماس سالیوان اختراع شد یک تاجر مبتکر چای در نیویورک به نام توماس سالیوان کیسه‌های ابریشمی کوچکی تولید کرد تا نمونه‌های چای را داخل آن کیسه‌ها برای مشتریانش ارسال کند. برخی از مشتریان به جای تخلیه کیسه‌ها و دم‌کردن چای به روش سنتی، کل کیسه خود را داخل ظرف حاوی آب جوش قرار می‌دادند و چای را می‌چشیدند. بنابراین به طور اتفاقی چای تی‌بگ اختراع شد.سالیوان اولین تی‌بگ دست ساز خود را با استفاده از گاز پانسمان (تنزیب) تولید کرد و در دهه 1920 این تی‌بگ‌ها به صورت تجاری تولید و در سراسر ایالات متحده توزیع شدند. این تی‌بگ‌ها از همان ویژگی‌هایی برخوردار بودند که امروزه نیز تی‌بگ‌ها دارا می‌باشند – رشته‌ای نخی که از کنار آن آویزان شده بود تا تی‌بگ به راحتی از آن جدا شود و در انتهای آن رشته یک تگ تزئینی حاوی اطلاعات چای چسبانده شده بود.

امروز  چای در سراسر جهان

امروزه، چای بعد از آب، با تولید بیش از پنج میلیون تن در سال، دومین نوشیدنی محبوب در جهان است.